Cécile Huijnen | 13 december 2018

Snapshot Klassiek Pas op, hier volgt een mening

Cécile Huijnen is violiste. Ze heeft een duo Huijnen & Hopman, is concertmeester van het Gelders Orkest, is solist en maakt kamermuziek. Daarnaast is zij gastpanellid bij het radioprogramma Diskotabel. Cécile schrijft korte verhaaltjes over het dagelijks leven van een musicus die een kijkje in de keuken bieden. Het zijn columns met een knipoog, over vooroordelen, imago, achtergronden en de rock & roll van de klassieke muziek. Iedere twee weken op maandagavond kun je haar nieuwe column beluisteren op Radio 4 en lezen op Classics To Go.

Pas op, hier volgt een mening

Ik ga een ontboezeming doen. Een paar zelfs. Lang over nagedacht, maar ik wil het een keer kwijt. Komt-ie.

Ik hou dus niet zo van Mahler.
Een hoop mensen dwepen met hem. Ze kunnen niet zonder zijn muziek. Ik heb dat niet. Oké, Mahler’s Eerste tot en met Vierde Symfonie zijn goed te doen, ik vind ze zelfs mooi. Maar vanaf nummer Vijf haak ik grotendeels af. Drammerig vind ik het. Moeilijk. Fragmentarisch ook. En pretentieus. ‘Doe geen moeite om het uitzicht te bekijken, ik heb het al gecomponeerd.’ Dat zei hij, onze Gustav. Noujá, zeg.
Het wil trouwens niet zeggen dat ik zijn genialiteit als componist ontken. Zijn stukken staan regelmatig op de lessenaar, en ik ontdek altijd iets moois. Áltijd. Maar als ik kon kiezen? Sjostakovitsj, Bach, Rachmaninov, Purcell, Beethoven, Couperin, Britten, Richard Strauss, en vele, vele anderen – niet per se in die volgorde.

Nog iets. Ik heb moeite met de – in mijn ogen – overdreven verering van bejaarde solisten. Natuurlijk, ze zijn de levende legende, dat ontroert. Impresario’s verdienen goed aan ze, want hun honoraria zijn skyhigh. Terecht misschien, gezien hun staat van dienst. Maar dat aureool uit het verleden verblindt de fans ook. Want als je goed luistert, rammelt het soms aan alle kanten. Terwijl er jonge musici zijn die het beter kunnen, maar de kans niet krijgen. Dat schuurt.

Ik hoor weleens liefdesverklaringen aan violisten uit de vorige eeuw, al 50 jaar dood. In hun tijd waren ze geweldig. Maar ik zie ze op YouTube, en het valt om de drommel niet mee. Lelijke glissandi, altijd hetzelfde gespannen en snelle vibrato. Weinig kleuren, en Bach, Brahms, en Prokofiev, alles in dezelfde stijl. En sorry, of nouja, sorry? Het is vaak gewoon vals.

Laat duidelijk zijn dat ik het niet respectloos bedoel. Integendeel, in hun tijd waren het grootheden, die met minder goede instrumenten of in minder goeie zalen grote prestaties leverden. Maar er is een nieuwe werkelijkheid, zowel technisch als op muzikaal gebied.
En er is zoiets als smaak. Waarom iemand bij de ene componist of violist onmiddellijk geraakt wordt, en een ander er niets bij voelt, weet ik niet. Iets met de temporale kwab en de auditieve cortex, geloof ik.

Vereren is inspireren, en vice versa. Iedereen maakt zijn eigen keuze. Mijn vioolhelden? Het zijn er veel. Zo is daar ene mevrouw J.Jansen. En Gil Shaham, Rachel Podger, Maxim Vengerov, Joshua Bell, Giuliano Carmignola, en zo kan ik nog wel even doorgaan. Ze zijn heel verschillend, en ik vind niet alles mooi, maar allemaal hebben ze iets dat me raakt. En met die inspiratie kan ik jaren vooruit. Tot zich weer nieuwe helden aandienen.