Cécile Huijnen Cécile Huijnen |

Snapshot Klassiek Metoo

Cécile Huijnen is violiste. Ze heeft een duo met Marieke Grotenhuis, is concertmeester van het Gelders Orkest, is solist en maakt kamermuziek. Daarnaast is zij gastpanellid bij het radioprogramma Diskotabel. Cécile schrijft korte verhaaltjes over het dagelijks leven van een musicus die een kijkje in de keuken bieden. Het zijn columns met een knipoog, over vooroordelen, imago, achtergronden en de rock & roll van de klassieke muziek. Iedere twee weken op maandagavond kun je haar nieuwe column beluisteren op Radio 4 en lezen op Classics To Go.

Metoo

Het gebeurt overal, ook bij ons. Zéker bij ons. Een wereld waarin onzekerheid, bewondering, afhankelijkheid en eenzaamheid elkaar afwisselen. En waarin de behoefte aan bevestiging en endorfine groot is.

Een orkest of operagezelschap is nog steeds een hiërarchisch gebeuren. De dirigent staat bovenaan, daarna komt er een tijdje niks. Hij heeft een enorme verantwoordelijkheid, compleet met alle spanningen die daar bijkomen. Daar dealt hij in zijn eentje mee. Maar je zit wel samen op het podium. Als het goed gaat in een verslavende rush van adrenaline, emotie en energie. Intenser soms dan wat je deelt met je partner of vrienden.

Meestal speelt het zich buiten ons blikveld af, een dirigent die buiten de lijntjes kleurt. Vaak met iemand die gewoon met het vak bezig is, nietsvermoedend, een enkele groupie daargelaten. Als het uit de hand loopt is de drempel om er later mee naar buiten te komen hoog: de schaamte, de populariteit – lees: macht – van zo’n man, en erger, de publieke opinie. Alle ogen zijn op je gericht, opeens ben je slachtoffer in plaats van musicus. Onbevangen spelen is voorbij.

Het lijkt me soms moeilijk te duiden, de scheidslijn tussen wat er mét en zónder instemming gebeurt. Macht erotiseert, dat stelde Darwin al, en bewondering, onzekerheid en ambitie kunnen helder inzicht vertroebelen. Maar dat is geen vrijbrief voor de maestro voor wie de bevestiging van die macht op het podium niet genoeg is. Ook al heb je een flinke portie narcisme nodig om het te redden op de bok, zodra je er vanaf stapt is er een grens. Beroemd of niet, en hoe lonely at the top ook.

Het zit meer in ons vak verankerd dan we willen toegeven. Er zijn ook solisten en docenten die de fout in zijn gegaan. Maar er werd niet over gepraat. Want het bezoedelt, het maakt ons highbrow wereldje een stuk minder fraai. Misschien dekten degenen aan het roer het toe, uit angst voor al het gesodemieter. Want iedereen vindt er iets van. Op social media worden vermeende daders, slachtoffers, en ook orkesten die tot actie overgaan flink de maat genomen. Ik vind dat link. Meestal is er (nog) geen bewijs. En we komen nooit ieder detail te weten. Moeten we ook niet willen, al is het maar om degenen die het is overkomen een beetje privacy te gunnen.

Door alle aandacht lijkt iedere maestro bijkans een dader, maar gelukkig zijn de meeste dirigenten die ik ken respectvol en professioneel, op én buiten de werkvloer. En is het een feest om samen aan het werk te zijn. Evengoed, we hebben te lang de struisvogel uitgehangen. Ik hoop dat iedereen die ermee te maken krijgt zich niet laat intimideren en haar mond opendoet. Dat het wordt uitgezocht. En dat het recht zegeviert.

Lees en luister ook