Joost Galema | 19 november 2014

Focus Erfgenamen van Liszt

Liszt Concours © Allard Willemse

Met Mengjie Han kende het Utrechtse Liszt Concours na negen jaar weer een Nederlandse prijswinnaar. Drie anderen gingen hem de afgelopen drie decennia voor.

De naamgever van het Franz Liszt Concours was een man met veel gezichten. Hij was alles tussen een virtuoze womanizer en een ingekeerde monnik, die zowel de aardse als de hemelse liefde genoot. En dat maakt de zege in het Utrechtse Concours niet eenvoudiger, want kandidaten weerspiegelen vaak de ene of de andere kant van de componist. Dat blijkt al uit het viertal Nederlandse prijswinnaars uit de bijna dertig jarige geschiedenis.

Wibi Soerjadi

Wibi Soerjadi – derde in 1989 – zocht en vond een breed publiek, waarvan een groot deel tot de klassieke nieuwkomers behoorde. Zijn recitals bevatten vooral stukken die andere pianisten alleen als toegift speelden. En hij wierp zich op grillige parafrases van melodieën met voor elke Nederlander een hoge aha-erlebnis. Hij componeerde ook de muziek voor dressuuroefeningen van topamazones: Anky van Grunsven won met haar paard Salinero olympisch goud in Peking op zijn muziek.

Martijn van den Hoek

Drie jaar voor Soerjadi won Martijn van den Hoek het eerste Liszt Concours. De enige Nederlander die dat lukte. Zoals het bij een goede muziekwedstrijd betaamt, was er ook al meteen een schandaal. De jury wilde geen winnaar aanwijzen, maar het bestuur voorzag problemen met de sponsor van de eerste prijs en forceerde toch een keuze. Het betekende dat de gramschap van de media neerdaalde op het hoofd van winnaar Martijn van den Hoek. Hij keerde Nederland de rug toe. Hij reisde onder meer als cultureel ambassadeur van de Rotterdamse Haven vijf jaar de wereld rond.
Waar Soerjadi het glamoureuze van Franz Liszt omhelsde, leek Van den Hoek meer de bezonken en filosofische kant uit te benen. Hij maakte vooral carrière in het buitenland, met name Oostenrijk en Azië. Vlak voor de eeuwwisseling speelde hij op de vijfde editie van het concours een jubileumconcert, met de vier andere winnaars. ‘Hij was de eerste deze avond’, schreef de Trouw-recensent Christo Lelie, ‘die in de Liszt-bewerking van het Schubert-lied Ungeduld de woorden inwendig meezong.’. Van den Hoek kent naast de virtuositeit ook de diepten van Liszt.

Christiaan Kuyvenhoven

Negen jaar geleden haalde opnieuw een Nederlander de finale: de 19-jarige Christiaan Kuyvenhoven werd derde. Hij rook in de jaren erna even aan de grote internationale concertpodia, maar werkt de laatste jaren vooral als presentator op radio en televisie. Dit seizoen toert hij langs de kleine zalen met een eigen theaterprogramma over Cosima, de dochter van Liszt die uiteindelijk met Richard Wagner zou trouwen. ‘Liszt zit toch in mijn bloed’, zegt Kuyvenhoven.

Mengjie Han

Afgelopen weer kon Nederland met Mengjie Han na negen jaar weer een winnaar verwelkomen: hij werd derde en kreeg de publieksprijs. ‘Han maakte’, schreef Volkskrant-recensente Biëlla Lutmer, ‘in de Sonate een fenomenaal opgebouwde climax die uitmondde in een wonderlijk teer moment van bespiegeling. Na zijn Totentanz leek de wedstrijd beslist. Toen bekend werd dat hij slechts derde was geworden, brak in de zaal een storm van verontwaardiging los.’

De top 3 krijgt naast een geldbedrag ook carrièrebegeleiding aangeboden. Daarnaast worden de jonge pianisten uitgenodigd om te spelen tijdens verschillende concerten over de hele wereld.