Favorieten van Miloš Karadaglić
Tien jaar geleden tekende Miloš Karadaglić een exclusief contract bij Universal. Nu – zo’n zes cd’s later op de labels Deutsche Grammophon en Decca – is slechts de voornaam Miloš voldoende om de internationaal gevierde voorvechter van de gitaar aan te duiden. Hij viert zijn jubileum bij Universal met een album dat uitdraagt waar het hem allemaal om begonnen was: nieuw repertoire creëren voor de gitaar en er voor zorgen dat er ook andere gitaarconcerten dan Concierto de Aranjuez van Rodrigo te horen zijn op de grote podia. The Moon & The Forest bevat twee nieuwe gitaarconcerten geschreven door Joby Talbot en Howard Shore, die het overbekende werk van de Spaanse componist naar de kroon moeten steken.
‘Een mooie bekroning van de meest intense periode in mijn leven’, zo omschrijft Miloš de cd. ‘De afgelopen tien jaar vormen een rollercoaster die begon met Mediterraneo vol repertoire dat vertelde wat mij inspireerde om gitarist te worden. Met elk nieuw project kon ik nieuwe invloeden toevoegen zoals de songs van de Beatles op Blackbird en de wereld van troostrijke songs gecombineerd met werken die hielpen bij mijn herstel na een handblessure op The Sound of Silence. Nu ligt er een cd met twee nieuwe concerten waar de afgelopen jaren hard aan gewerkt is. En ik zit vol mooie plannen.’
Daarin zal ook het standaardrepertoire voor elke gitarist een rol blijven spelen, maar de focus is wat Miloš betreft gericht op het inspireren van componisten die er vandaag de dag toe doen. ‘Tien jaar geleden kwam ik in de positie dat ik de aandacht had van de hele klassieke muziekwereld. Dat is voor de gitaar en een gitarist niet vanzelfsprekend. Mede daarom neem ik mijn rol van ambassadeur voor het instrument buitengewoon serieus. Ik gebruik al mijn kennis en ervaring om mensen te bewegen niet steeds het Concierto de Aranjuez van Rodrigo te programmeren, hoe geweldig dat stuk ook is. Mijn nieuwste cd is het resultaat van vele jaren werk en in die zin zowel een mijlpaal als een nieuw vertrekpunt.’
Wat dat aangaat was het afgelopen jaar met veel thuiszitten vanwege afgelaste concerten en lockdowns ook een periode van vooruitzien en veel luisteren naar symfonische muziek. Dat hoor je deels terug in de vijf favorieten die Miloš op dit moment heeft, al begint hij zonder aarzeling bij het werk waarmee het voor hem allemaal begon.
Isaac Albéniz – Asturias
‘Toen ik als kleine jongen gitaar wilde spelen, was dat vooral om de bekende songs te zingen en mijzelf te begeleiden. Op de muziekschool werd mij echter verteld dat ze mij klassiek gitaar konden leren spelen en geen songs. Teleurgesteld ging ik naar huis. Daar haalde mijn vader een langspeelplaat uit de kast van Andrés Segovia. Hij vond dat ik de klassieke gitaar een kans moest geven. Het eerste stuk van de cd was Asturias van Albéniz, oorspronkelijk het vijfde deel uit de Suite Española voor piano, maar briljant bewerkt voor de gitaar. Toen ik dat hoorde, veranderde mijn leven. Ter plekke werd ik een klassieke gitarist en maakte ik het tot mijn missie om niet alleen dat werk te spelen, maar ook de gitaarmuziek in zijn algemeen uit te dragen. Vanzelfsprekend opende mijn eerste cd bij Deutsche Grammophon met Asturias.
Johann Strauss II – Frühlingsstimmen, op. 410
‘Als kind vond ik Nieuwjaarsdag een van de mooiste dagen van het familieleven. Met z’n allen om elf uur klaarzitten en luisteren naar het Nieuwjaarsconcert van de Wiener Philharmoniker. De droomwereld die men op dat moment creëert, was pure toverij voor mij als jonge jongen. Ik heb nog steeds de droom om het nieuwjaarsconcert een keer live bij te wonen. Het moment dat mij het meest bij is gebleven, was die keer dat er een vocaliste op het podium kwam, een breuk met de traditie. In 1987 zong Kathleen Battle met de Wiener Philharmoniker onder leiding van Herbert von Karajan Frühlingsstimmen van Johann Strauss en het voelde voor mij als of er een uit de hemel gezonden stem over mij neerdaalde.’
Arturo Márquez – Danzón nr. 2
‘De wijze waarop Gustavo Dudamel binnen het Venezolaanse El Sistema opgebloeid is en het Simón Bolivar Youth Orchestra tot grote hoogte opzweepte, bewijst voor mij dat muziek de wereld kan veranderen. Het brengt mij elke keer terug naar mijn eigen start: het maakt niet uit hoe zwaar het leven is, je kunt een andere wereld creëren met muziek. Dat is wat Danzón nr. 2 van Márquez en de wijze waarop het door Dudamel en zijn orkest wordt uitgevoerd representeert.’
Johann Sebastian Bach – Partita nr. 2 in d, BWV 1004
‘Bach is het begin en eind. Hij inspireert elke musicus, dus hij mag absoluut niet ontbreken. Het maakt niet uit welk werk je hoort, maar je ontdekt steeds weer wat nieuws en het verandert je elke keer. Om toch een keus te maken voor één bepaald werk ga ik terug naar een van de meest indringende concertervaringen die ik heb gehad in de Londense Wigmore Hall. Daar speelde violist James Ehnes alle sonates en partita’s van Bach. Hij is een ongelooflijk goede musicus en ik zat aan mijn stoel gekluisterd. Hij heeft ze ook opgenomen en elke keer als ik mij met de gitaar stort op deze werken, luister ik naar deze plaat. Vooral de Tweede partita met de Chaconne is briljant.’
Gustav Mahler – Adagietto uit Symfonie nr. 5
‘Tijdens de lockdown heb ik de symfonische muziek weer helemaal ontdekt. Vooral Mahler. Zijn werk biedt troost in een tijd waarin ik zelf zelden op het podium kan staan. Door de diepte van de emoties confronteert zijn muziek ons met de diepe vragen die we hebben. Het allermooiste is wel het Adagietto uit de Vijfde symfonie, vooral zoals Pierre Boulez het speelt met de Wiener Philharmoniker. Daar stopt de tijd en word je deel van een heerlijk troostrijk vacuüm.’
Lees en luister ook
Top 10 Speelbare stukken voor gitaar
In de spotlights Miloš Karadaglić
Top 8 Gitaarhelden
Het meesterwerk Concierto de Aranjuez
Top 10 Spanje
Instrument Mandoline