Classics To Go Classics To Go

Componist Giuseppe Verdi

Giuseppe Verdi

De werken van Giuseppe Verdi zijn, zelfs 150 jaar na zijn dood, nog steeds een onmisbaar deel van het operarepertoire. Het “Drinklied” uit La Traviata, “Het Slavenkoor” uit Nabucco (“Va pensiero”) en “La Donna è mobile” uit Rigoletto betraden zelfs de populaire cultuur. Veel van zijn opera’s snijden gevoelige thema’s aan, zoals onrecht, onderdrukking en religieuze huichelarij.

Overture

Verdi pretendeerde graag van een eenvoudige, boerse komaf te zijn. Zijn vader was echter geen boer, maar een ambitieuze middenklasser, die Giuseppe van genoeg kansen voorzag. Zo begon de vierjarige Verdi al met muziekles, en kreeg hij op zijn zevende van vader een spinet, een soort klavecimbel. Al deze inspanningen leverde hem al op negenjarige leeftijd de positie van kerkorganist in Roncole op. Een jaar later vertrok Giuseppe naar Busseto voor zijn verdere muzikale ontwikkeling. Zo eenvoudig was zijn afkomst dus niet.

Ook de rijke handelaar Antonio Barezzo, tevens een gepassioneerd amateurmusicus, gaf Verdi genoeg kansen. Hij sponsorde Giuseppes studie in Milaan en liet hem verblijven in zijn huis, waar Verdi vrijblijvend zang- en pianoles mocht geven. Tevens gaf Barezzo Verdi de hand van zijn dochter Margherita, op wie de jonge musicus verliefd was geworden. Het geluk was echter van korte duur. Na twee miskramen stierf Margherita. De verslagen Verdi richtte zijn aandacht vervolgens op dat wat hem het meeste troost bood, het componeren van opera’s.

Nabucco Verdi1e akte

Verdi’s eerste opera Oberto, Conte di San Bonifacio was een bescheiden succes in Milaan. Het leverde hem echter wel een commissie voor drie nieuwe opera’s voor operahuis La Scala op. De eerste van deze drie, Un Giorno di Regno, flopte, maar nummer twee, Nabucco, was een succes van ongekende proporties. Nieuwe opdrachten stroomden binnen. Tien jaar later had Verdi zestien opera’s op zijn naam staan waaronder Macbeth, Rigoletto, Il Trovatore, Un Ballo in Maschera en Don Carlos. Met deze werken toerde hij onder andere in Venetië, Rome, Parijs en Londen.

In 1847 vertrok Verdi naar Parijs voor de productie van zijn opera Jérusalem. Hij bleef echter twee jaar in de Franse stad, ongetwijfeld door de daar woonachtige sopraan Giuseppina Stepponi, met wie hij een verhouding had. Toen de geliefden terugkeerden naar Italië veroorzaakte de componist en sopraan een waar schandaal – een ongehuwd, samenwonend stel was toch ongehoord? Het gefluister deed Verdi en Stepponi niks. Pas drie jaar later trouwde het stel in het geheim.

lka verdi otello domingo2e akte

Verdi’s successen kwamen niet uit de lucht vallen. Wat zijn opera’s uniek maakte was de nadruk op het verhaal, iets wat voorheen slechts op de achtergrond speelde. Waar eerdere opera’s voornamelijk draaiden om sterzangers en indrukwekkende aria’s, hechtte Verdi een groter belang aan het plot en de ontwikkeling van karakters. Daarnaast durfde Verdi ook andere onderdelen, zoals orkestratie, koorzang en kostumering, op de voorgrond te zetten. De opera werd zo meer een geheel, een aangrijpend verhaal verbonden door muziek.

Aida VerdiPauze

Ten tijde van de premiere van La Traviata was Verdi de meest populaire Italiaanse operacomponist in Europa. Hij kon hoge honoraria vragen voor zijn opera’s, de beste zangers eisen en kiezen uit de beste operazalen. Toch nam Verdi’s productiviteit af. In de zestien jaar na La Traviata schreef hij slechts zes opera’s. Ook waren deze lang niet zo succesvol als zijn eerdere hits, Simon Boccanegra werd pas een matig succes na een mislukte première.

De Italiaan bleek hierna zelfs nog minder zin te hebben in componeren. In de periode 1858-1861 stopte hij zelfs helemaal met het schrijven van muziek. De opera La Forza del Destino leek even zijn componeerlust te hebben hersteld, maar al snel liet hij het werk onvoltooid liggen. Aida onderging bijna eenzelfde lot, maar werd door Verdi schoorvoetend voltooid – anders, zo dreigde het operahuis, zou Richard Wagner hem vervangen.

Falstaff VerdoSlotakte

Na Aida componeerde Verdi zestien jaar lang geen nieuwe opera, al schreef hij wel zijn indrukwekkend Requiem. Toch was de componist nog niet klaar met de opera. In 1887 schreef hij Otello en zes jaar later, Verdi was tachtig, verscheen Falstaff. Met Falstaff week de componist af van zijn vorige werken. De opera, gebaseerd op Shakespeares The Merry Wives of Windsor en Henry IV, is ongekend luchtig en komisch van toon. Nog ongebruikelijker is het vrolijke einde, het slotlied “Tutto nel mondo è burla” (“Alles in de wereld is een grap”) zegt genoeg. De opera werd, kenmerkend voor de jonge Verdi, een groot succes.

Het is moeilijk om Verdi’s belang voor Italië en de Italianen te beschrijven. Zijn dood in 1901 veroorzaakte een schokgolf door Italië. Vanuit het hele land kwamen duizenden musici en bewonderaars om een laatste ode aan de meester te brengen. Verdi kreeg een staatsbegrafenis en zijn dood werd een nationale rouwdag. Een kilometerslange processie volgde zijn kist naar de begraafplaats. Zachtjes neuriede men “Va Pensiero.”

sopranen 220Lees en luister ook