Focus Stedentrip

Op de zevende plek: Melbourne

In de creatieve hoofdstad van Australië is het beste symfonieorkest van het land gevestigd. De hoofdstad krijgt regelmatig bezoek van Sydney’s Opera Australia, en het Melbourne Recital Centre bewijst dat de stad akoestische muziek zeer serieus neemt. De ticketprijzen zijn helaas erg hoog.

Noemenswaardige orkesten en ensembles: 5/10
Melbourne beschikt over het uitstekende Melbourne Symphony Orchestra en Melbourne Chamber Orchestra, daarbij bezoekt Opera Australia de stad regelmatig.

Onconventionele activiteiten: 6/10
Het Melbourne Recital Centre heeft kamermuziek in de stad weer op de kaart gezet en is gastheer van het briljante Australian Brandenburg Orchestra. Het Australian Institute of Music heeft een campus in Melbourne.

Waar voor je geld: 4/10
Als je een bezoek wilt brengen aan Opera Australia, dan kost je dat algauw ongeveer 120 euro. Erg aan de prijs!

Concertzalen: 8/10
Het Arts Centre Melbourne bezit indrukwekkende concertzalen en faciliteiten en het Melbourne Recital Centre is ook een succes.

Amateurscene: 7/10
De amateurscene kent het bloeiende Royal Melbourne Philharmonic Choir and Orchestra, en een prima jeugdorkest onder leiding van het Heidelberg Symphony Orchestra.

Vervoersmogelijkheden: 8/10
Het openbaar vervoer word je makkelijk gemaakt dankzij een handig smart-card systeem, vergelijkbaar met de Nederlandse OV-chipkaart. Ook wordt Melbourne een steeds aangenamere plek voor fietsers.

Totaal: 38/60

Op de zesde plek: Tokyo

Ondanks haar vastberadenheid om nooit als ‘stoffig’ of ‘ouderwets’ gezien te worden, beschikt de stad Tokyo toch over een van de oudste en mooiste ensembles ter wereld. Het is de perfecte plek om van klassieke muziek te genieten zonder Europese opsmuk.

Noemenswaardige orkesten en ensembles: 8/10
Tokyo beschikt over het indrukwekkende aantal van zes symfonieorkesten, inclusief het NHK Symphony Orchestra en het New Japan Philharmonic. Het Bach Collegium Japan is terecht beroemd, maar Tokyo heeft slechts één Westers georiënteerd operahuis: het New National Theatre in Shinjuku.

Onconventionele activiteiten: 6/10
De Japanse klassieke muziekscene staat meer bekend om excellentie dan experimentalisme, maar er gebeuren wel goede dingen. Concerten bij het Tokyo College of Music zijn vaak open voor het publiek.

Waar voor je geld: 5/10
Als je een opera wilt bekijken in het New National Theatre, dan kan dat je wel 145 euro kosten. Voor die prijs mag je dan ook wel kwaliteit verwachten.

Concertzalen: 8/10
Het New National Theatre, geopend in 1977, beschikt over een nette 1800 zitplaatsen. De Suntory Hall staat bekend om zijn goede akoestiek en het ontwerp en is volledig hersteld na de verwoestende aardbeving die in 2011 plaatsvond. De Opera City Concert Hall is adembenemend.

Amateurscene: 6/10
De amateurscene is wel actief, maar voor een bezoeker of expat moeilijk om aan deel te nemen.

Vervoersmogelijkheden: 7/10
Tokyo is niet de meest compacte stad van de wereld, maar de metro in Tokyo is een van de beste vervoersmiddelen ter wereld (al is hij ‘s nachts wel gesloten).

Totaal: 40/60

Op een gedeelde vierde plek: Boston

Meer dan elke andere Amerikaanse stad, is het academisch georiënteerde Boston gebouwd op ontdekking en verlichting – waarden die gezorgd hebben voor de oprichting van grote, klassieke instituties en die de stad innovatief en nieuwsgierig houden.

Noemenswaardige orkesten en ensembles: 6/10
Boston is de thuisbasis van het Boston Symphony Orchestra (verbonden met het Leipzig Gewandhaus Orchestra), het semiprofessionele Boston Philharmonic Orchestra, het fascinerende Boston Modern Orchestra Project (BMOP) en de Handel en Haydn Society voor de oude muziek. Het is spijtig dat de Boston Lyric Opera slechts parttime opereert.

Onconventionele activiteiten: 9/10
Het Boston Modern Orchestra Project staat sterk in zijn schoenen op dit gebied, maar Boston beschikt ook over een kwalitatief goed studentenaanbod dankzij Amerika’s oudste en onafhankelijke muziekscholen: het New England Conservatory en het Berklee College of Music. Beide instituten beschikken over indrukwekkende faciliteiten. Zoals pianist Stephen Hough opmerkt: ‘Misschien is een stad met een goede muziekschool wel de beste plek om te leven, wanneer er zoveel studentenevenementen zijn om bij te wonen.’

Waar voor je geld: 6/10
Een plekje bij de opera kan tot wel 120 euro kosten. Dit is duur, gezien de status en het schema van de Boston Lyric Opera.

Concertzalen: 6/10
Symphony Hall is een eerbetoon aan de grote concertgebouwen van Europa met een modern ontwerp. Het Concertgebouw heeft geen geweldige zichtlijnen, maar heeft wel een fijne sfeer en akoestiek. Er zijn even mooie zalen bij het New England Conservatory en het Berklee College of Music, maar Boston heeft te weinig moderne gebouwen.

Amateurscene: 8/10
Het levendige Boston Civic Symphony is het topje van een enorme amateur-musicerende ijsberg in Massachusetts. Veel van deze amateurs ontspannen door te spelen of te zingen in hun vrije tijd.

Vervoersmogelijkheden: 6/10
Met het openbaar vervoer in Boston is niet alles gemakkelijk te vinden. Maar toch blijft het beter om hiermee te reizen dan met de auto: de stad staat bekend om haar lange files.

Totaal: 41/60

Op een gedeelde vierde plek: Boedapest

Aan weerszijden van de Donau, de muzikaalste rivier van allemaal, bevindt zich het pittoreske en populaire Boedapest. Als je de geschiedenis van de stad in het hart van het ‘oude muzikale’ Europa in ogenschouw neemt, zijn veel van de klassieke instellingen eigenlijk relatief jong. Maar het beste van alles is: Boedapest is toegankelijk en oh zo goedkoop!

Noemenswaardige orkesten en ensembles: 7/10
De stad heeft drie symfonieorkesten (inclusief het beroemde Budapest Festival Orchestra). De Hungarian State Opera is goed uitgerust en gaandeweg aan het moderniseren.

Onconventionele activiteiten: 6/10
Er worden meerdere evenementen georganiseerd op de Liszt Academy, waarvan vele gratis toegankelijk zijn. Er is niet echt een oude muziek of koormuziekscene, maar er is meer dan genoeg kamermuziek te horen.

Waar voor je geld: 10/10
Een premium zitplaats bij de Hungarian State Opera kost je ongeveer 12 euro. Wat een koopje!

Concertzalen: 7/10
Het echte werk, een nieuwe concertzaal genaamd Müpa Budapest, opende in 2005. De Hungarian State Opera is een van de meest sierlijke operahuizen ter wereld. Verder beschikt Boedapest over wat stoffige zalen en kerken.

Amateurscene: 4/10
De amateurscene is actief, maar niet heel bezoekersvriendelijk in termen van toegankelijkheid en kwaliteit.

Vervoersmogelijkheden: 7/10
Boedapest doet je denken aan een labyrint, maar is uitstekend beloopbaar. En er rijden leuke, gele trams in de rondte.

Totaal: 41/60

Op de derde plek: Glasgow

Het prachtige Glasgow blijkt de enige Britse stad buiten Londen te zijn, met een eigen operagezelschap en twee symfonieorkesten. Londen mag dan wel over meer orkesten beschikken, maar de concertgebouwen in Glasgow hebben een erg fijne akoestiek. De inwoners van de stad staan met beide voeten op de grond en gaan op een serieuze manier met kunst om.

Noemenswaardige orkesten en ensembles: 7/10
Glasgow kent het Royal Scottisch National Orchestra, het BBC Scottish Symphony Orchestra en krijgt wekelijks bezoek van het Scottisch Chamber Orchestra. De Scottisch Opera is niet meer wat het ooit was, maar hij bestaat tenminste nog.

Onconventionele activiteiten: 7/10
Er is een overvloed aan activiteiten dankzij het Royal Conservatoire of Scotland, een ontluikende, experimentele scene en goede oude muziekscene onder leiding van het gelauwerde Dunedin Consort, dat vaak een bezoek brengt aan Glasgow vanuit Edinburgh.

Waar voor je geld: 6/10
Een goede plek bij de Scottisch Opera kan je tot 77 euro kosten. Een beetje duur voor het product en de locatie.

Concertzalen: 7/10
Het geheel van de City Halls is de perfecte tegenhanger van de glanzend houten Royal Concert Hall – beide klinken goed, maar er is geen speciaal gebouwd operahuis in de stad.

Amateurscene: 8/10
De amateurscene is sterk; Glasgow is een van de meest op de gemeenschap gerichte steden op aarde.

Vervoersmogelijkheden: 7/10
De vervoersmogelijkheden in Glasgow zijn goed en het is makkelijk om overal te komen. Vanwege het oranje uiterlijk wordt de metro ook wel ‘Clockwork Orange’ genoemd, naar het gelijknamige boek en de film.

Totaal: 42/60

Op de tweede plek: Kopenhagen

Deze stad is vaak geprezen vanwege de hoge levensstandaard die zij biedt. De gemakzuchtige Deense hoofdstad neemt haar podiumkunsten serieus – en dat kun je zien. De skyline van Kopenhagen wordt gedomineerd door de hoge gebouwen waarin een nieuw theater en een nieuwe opera huizen. En dat is nog maar het begin…

Noemenswaardige orkesten en ensembles: 8/10
Kopenhagen heeft drie prima symfonieorkesten, waaronder het Kopenhagen Philharmonisch Orkest, het toonaangevende Scandinavische operagezelschap en veel kleine, professionele groepen. En er is zelfs nog een extra operagezelschap en symfonieorkest over de brug in Malmö, op slechts 20 minuten afstand.

Onconventionele activiteiten: 8/10
Kamermuziek is in opmars in Kopenhagen en de oude muziek bloeit er al jaren, onder leiding van het eerbiedwaardige Concerto Copenhagen. Net als in Londen hebben veel kerken professionele zangers in dienst, en de grote Royal Danish Academy of Music hanteert letterlijk een open-deurenbeleid voor bezoekers.

Waar voor je geld: 7/10
Een goede plek om een opera te bekijken bij het Royal Danish Theatre kost ongeveer 65 euro. Eerlijk is eerlijk: het blijft Scandinavië.

Concertzalen: 10/10
Kopenhagen heeft drie prachtige concertzalen, waarvan één nieuw. Ook beschikt de stad over twee even mooie operahuizen, waarvan één nieuw. Er zijn tientallen prachtige kerken met georganiseerde concertseries en er is een enorme openbare muziekbibliotheek. En een van Europa’s nieuwste concertzalen, het Malmö Live Konserthus, bevindt zich niet al te ver van Kopenhagen.

Amateurscene: 6/10
De amateur koor- en orkestscene is sterk aanwezig in Kopenhagen, maar de inwoner profiteert hier meer van dan de bezoeker – concerten kunnen lastig te vinden zijn.

Vervoersmogelijkheden: 9/10
De snelle, gebruiksvriendelijke metro rijdt 24 uur per dag, maar je zult de metro alleen nodig hebben wanneer je fiets een lekke band krijgt.

Totaal: 48/60

De beste plek voor klassieke muziek: Amsterdam

Amsterdam heeft nogal wat te verduren gehad in de vorm van bezuinigingen op cultureel vlak, maar de culturele aantrekkingskracht van de Nederlandse hoofdstad blijft groot. Nog altijd trekken creatieve geesten naar Amsterdam, zoals ze dat in de 17e eeuw deden, en deze stroom houdt niet op. Pianist Stephen Hough vertelt: ‘Londen en New York zijn moeilijk te verslaan, maar ik moet zeggen dat Amsterdam de beste stad is voor een muziekfan. Er is een ruime keus aan muziek, van oude tot moderne en hedendaagse muziek. De stad heeft misschien wel de beste concertzaal van Europa, het Concertgebouw.’

Noemenswaardige orkesten en ensembles: 9/10
In 2013 verloor Amsterdam een orkest, maar de stad beschikt nog wel over meerdere symfonieorkesten (inclusief het beroemde Koninklijk Concertgebouworkest) en een full-time kamerorkest, namelijk het Nederlands Kamerorkest. Ook De Nationale Opera verdient een vermelding.

Onconventionele activiteiten: 9/10
Er zijn veel oude, nieuwe en kamermuziek ensembles in Amsterdam om de hierboven genoemde orkesten aan te vullen, en de onconventionele scene – met een nadruk op experimentele muziek – is welbekend en levendig.

Waar voor je geld: 6/10
De beste plek bij de Nationale Opera kost ongeveer 130 euro. Prijzig – je kan merken dat er sprake is van culturele bezuinigingen.

Concertzalen: 9/10
Dat plekje bij de opera zit in ieder geval comfortabel: De Nationale Opera opende in 1986. Neem daarbij het iconische Concertgebouw (het model voor de Boston Symphony Hall), de vele kerken en het funky Muziekgebouw aan ‘t IJ.

Amateurscene: 9/10
De amateurscene is een van de beste in Europa. Goed bekend, opmerkenswaardig internationaal en altijd gastvrij voor toeristen.

Vervoersmogelijkheden: 7/10
Amsterdam is niet te groot en niet te klein, fietsvriendelijk en overladen met trams, maar in de spits kunnen zelfs de beste reisplannen in het water vallen.

Totaal: 49/60

Andrew Mellor is journalist en criticus en geobsedeerd door muziek, Scandinavië en Scandinavische muziek; hij schrijft over alle drie.

Lees en luister ook

• Playlist Stedentrip

• In concert Remy van Kesteren in Paradiso

• Focus Reuzen uit het Noorden

• In concert Koyaanisqatsi

• Playlist Muzikale wereldreis

• In de spotlights Andreas Ottensamer